Naftalin Kullanırken Dikkat!

Naftalin, kapalı kimyasal formülü C10H8 olan, aromatik hidrokarbondur. Maden kömürünün damıtılmasıyla elde edilir ve beyaz pulcuklar biçiminde, billur yapılı bir katı maddedir

Naftalinin keskin ve kendine özgü bir kokusu vardır. Yoğunluğu 1,15 olup, 80 °C’de erir, 217 °C’de kaynamaya başlar. Suda çözünmez, alkolde ise, ısıyla doğru orantılı olarak artan bir yoğunlukta çözünür.

Atmosfer ortamında kolaylıkla buharlaştığından haşere ile mücadelede; güveleri uzaklaştırdığından yünlü kumaş ve kürkleri korumakta sıklıkla kullanılan bir maddedir.. Sanayide eritici, yakıt ve boya hammaddesi olarak, eczacılık ve parfümeride ise ara madde olarak kullanılır. Ayrıca lavaboların temizlenmesinde de büyük rol oynamaktadır. Naftalin katı halden gaz hale sıvı olmadan geçer. Bu geçişe süblimleşme denir.

Naftalinin İnsan Sağlığına Etkileri
Naftalin buharlaşan, uçucu bir maddedir. Elbise dolaplarınızda ve giysilerinizde duyduğunuz o kokunun sebebi de naftalin buharıdır. Paket paket alıp her yıl yenilediğimiz naftalin yanlış kullanıldığında sağlık açısından ortaya çok tehlikeli sonuçlar çıkarabilir. Üzerine naftalin bulaşmış giysileri giymek, naftalinden zarar görmek için yeterlidir ancak bundan daha da tehlikelisi bu havayı uzun süre soluma durumudur

Pek çoğumuzun giysi dolabı yatak odasında bulunur ve naftalin genellikle bu dolaplara konulmaktadır. Dolaplarda buharlaşan naftalin, oda içerisine yayılmakta ve uykuda olduğunuz korumasız zamanlar boyunca naftalin buharı ciğerlere çekilmektedir. İlk bakışta az bir miktar olduğu için küçümsenip önem sıralamasında ciddi bir yere konulmasa da naftalin buharının her gün kesintisiz solunması çok tehlikeli sonuçlara yol açabilmektedir

Naftalin (ve diğer böcek öldürücüler) güvelere karşı kullanılan önemli bir kimyasaldır. Ama aileniz ve çocuklarınız da bu kimyasal ile en az güveler kadar temas halinde yaşıyor. Evinizde böyle bir risk olduğunu daha önce hiç düşünmüşmüydünüz ?

Naftalin özellikle çocukların gelişmemiş metabolizmaları için çok tehlikeli sorunlara yol açabilir. Naftaline temas etmenin ve uzun süre naftaline maruz kalmanın sağlık açısından kesinlikle zararları vardır. 20 ppb (part per billion, yani 1 milyar partikül içerisinde 20 partikül) sınırı sağlık açısından tehlike arz ediyor. Solunma yapılan ortamda bulunması 10 ppm (1 metreküp havada yaklaşık 50 mg) ile sınırlandırılmıştır (Amerika standartları). Buradan hareketle ortamın hacmine göre kullanılabilecek naftalin miktarını hesaplayabilirsiniz. Daha detaylı hesaplama yapmak isteyen olursa naftalinin 20 °C deki yoğunluğu 4,42 g/cm³ ’tür.

Naftalinin uzun süre ya da aşırı solunması sonucu kırmızı kan hücreleri zarar görür. Bitkinlik, halsizlik, solgun beniz gibi belirtileri olan anemi rahatsızlığı baş gösterebilir. Ayrıca naftalin mide bulantısı, baş dönmesi, kusma, bayılma, ciğerlerde hasar meydana getirebilir, gözleri tahriş edebilir. Naftalin sadece solunum yoluyla değil temas edilmesi durumunda da vücuda geçebilir ve çeşitli zararlar meydana getirebilir.Aman dikkat!

Naftalinin reaksiyonları genelde benzenin reaksiyonlarına benzer. Naftalin, benzenden daha az doymuş olduğu için, kısmi katılma reaksiyonları verir. Büyük miktarlarda naftaline maruz kalınması alyuvarlara da zarar verebilir ve hatta alyuvarları yok edebilir.

Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) tarafından naftalin, insanlarda ve hayvanlarda kansere neden olabilen bir madde olarak sınıflandırılmıştır (Grup 2B). Güve ilacı olarak üretilen naftalin topları ve naftalin içeren diğer ürünler AB içerisinde 2008 yılından itibaren yasaklanmıştır.


Naftalin Kullanırken Dikkat!
Zararlı böceklerden ve güvelerden korunmak, özellikle de uzun süre kullanılmayacak kıyafetleri saklamak için naftalin sıklıkla tercih edilmekte. Fakat uzun süre naftaline maruz kalmak ve temas etmek insan sağlığını ciddi şekilde tehdit etmektedir.Bu da madalyonun öteki yüzü.. Evlerde sık görülen zehirlenmelerden biri olan naftalin zehirlenmesi küçük çocukların naftalini şeker zannederek yemesi sonucunda veya kullanım sırasında istemeden uzun süre solunmasıyla ortaya çıkmaktadır.

Avrupa ülkelerinin birçoğunda kullanımı yasaklanan naftalin ilk olarak mide bulantısı, kusma, baş dönmesi ve bayılma gibi yan etkiler göstermektedir. Bunların dışında naftalin ciğerlerde hasar ve gözlerde tahriş oluşturmakta, akciğer ve gırtlak kanserlerine dahi sebebiyet verebilmektedir.

Maden kömürünün damıtılmasıyla elde edilen ve toz veya tablet halinde kullanılabilen naftalinler yerine organik fosforlu ve karbonatlı böcek öldürücüler kullanılabilir. Bu organik fosforlu ve karbonatlı böcek öldürücüler hem daha sağlıklı hem de daha etkilidir. Ayrıca bu ilaçlarda bulunan ‘sentetik piretroit’ adlı madde sayesinde sadece güve değil, hamam böceklerine de birebir çözüm üretilmiş oluyor.

Naftalin aynı zamanda sigaranın da içinde bulunan maddelerden biridir ve bağımlılık yapıcı bir özelliğe sahiptir. Kokusundan rahatsız olan kişiler kadar çok seven kişilere de rastlamak gayet olası.