Adet öncesi sendrom(PMS) kadınlarda adet öncesi dönemde başlayan ruhsal veya fiziksel belirtilerin tümüne verilen addır. Bu belirtiler adetin başlamasına yaklaşık bir hafta kala ortaya çıkar ve adetin görülmesiyle birlikte bir süre sonra kaybolur. Çoğu kadında adet dönemi öncesinde bazı belirtiler ortaya çıkmaktadır. Bu belirtiler kadınlara adet olacağının bir nevi habercisidir. Böylece kadınlar adete hazırlıksız yakalanmazlar. Bu belirtiler kadınlarin bir bölümünde aşırı rahatsız edici olurken, çoğunda ise daha az rahatsız edicidir. Adet öncesi sendrom kadının günlük yaşantısını doğrudan etkileyen sosyal bir durumdur. Adet öncesi sendromun nedeni tam olarak belli olmamakla beraber; mineral yetersizliği, vitamin yetersizliği, hormonal dengesizlik, vücutta aşırı sıvı tutumu, prostaglandin ve nörotransmitter dengesizliği ve psikolojik nedenler olarak düşünülmektedir.
Adet öncesi sendrom davranışsal, psikolojik ve fiziksel belirtilerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Davranışsal belirtiler:yorgunluk, uykusuzluk, cinsel ilişkide değişiklikler, baş dönmesi, halsizlik, aşırı yemek yeme gibi belirtilerden oluşmaktadır. Psikolojik belirtiler; aşırı sinirli olmak, depresif ruh hali, ağlama, gerginlik, değişik ruh halleri, konsantre olamama, unutkanlık, huzursuzluk, aşırı duygusallık,kendini yalnız hissetme ve özgüven eksikliği gibi durumlardır. Fiziksel belirtiler ise baş ağrısı, göğüslerde duyarlılık ve ağrı, sırt ağrısı, karında ağrı ve şişme, su tutma, mide bulantısı, kilo alma veya verme, kas ve eklem ağrılarıdır.
Adet öncesi sendromunun teşhisini koymak kolay değildir. Bazı belirtilerle karşılaşan kadınlar doktora başvurduğu zaman çeşitli testler uygulanmaktadır. Adet öncesi sendrom(PMS) tanısı konulması için hastada bazı belirtilerin mutlaka bulunması gerekmektedir. Belirtiler düzenli olarak ortaya çıkıp kayboluyorsa, adet görüldükten bir süre sonra belirtiler kayboluyorsa, siklus(adet döngüsü) döneminde ortalama 10 günlük belirtisiz bir dönem varsa, belirtiler arka arkaya sıklıkla görülüyorsa ve belirtiler iş,günlük ve sosyal yaşamı doğrudan etkileyecek kadar şiddetliyse bu kişiye PMS teşhisi konulabilmektedir. Kadınlar bu belirtilerin bazılarıyla karşılaştıktan sonra doktora başvururlar ancak başvuran kadınların çoğuna PMS teşhisi konulmaz. Genellikle bu kişilerde başka hastalık bulgularına rastlanılmaktadır.
Belirtilerin hafif seyrettiği kadınlarda ilaç tedavisi uygulanmadan iyi sonuçlar alınabilmektedir. Eğer adet öncesi sendromla kadınlar günlük yaşantısında çok fazla değişiklik yapmak zorunda kalıyorsa ilaç tedavisi uygulanabilir. İlaç dışı tedavide öncelikle hastaya durum hakkında bilgi verilip, bilinçlenmesi sağlanır. Kafein ve alkolden uzak durulması tavsiye edilir. Düzenli egzersiz yapılması belirtilerin azalmasını sağlar. Stresin azaltılması için çeşitli gevşeme yöntemlerine başvurulması da yine belirtilerin azalmasında önemli rol oynar. Bu yöntemler yeterli olmadığı durumlarda ilaçla tedavi uygulanmaktadır. Ağrı kesici ve iltihap giderici ilaçlar belirtilerde oluşan ağrıların azalmasında yardımcı olurlar. Doğum kontrol hapları bazı kadınlarda regl düzensizliğine fayda sağlarken bazı kadınlarda ise ruhsal belirtileri şiddetlendirebilmektedir. Bu hapları tamamen doktor tavsiyesine göre kullanmanız gerekir. GnRH analogları ise yumurtalıkları tamamen susturmaktadır.
Comments
Post a Comment