Gigantomani, aşırı büyük yapılara eğilim gösterme veya büyüklük takıntısı olarak tarif edilebilecek bir rahatsızlık olarak adlandırılabilir. Gigantomani örneği devasa yapılara özellikle Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (S.S.C.B), Nazi Almanyası ve Kuzey Kore gibi totaliter rejimlerde sıkça rastlanmaktadır. S.S.C.B.’de özellikle Stalin döneminde gigantomani örneği birçok yapı ortaya konulmuştur. Burada temel amaç, S.S.C.B.’nin dünyanın geri kalanını oluşturan kapitalist ülkelerden daha üstün olduğunu ortaya koymaktır. Bu amaçla devasa çiftlikler, endüstri işletmeleri, binalar ve heykeller inşa edilmiştir. Bu devasa yapılar aracılığıyla, S.S.C.B.’nin bir tarım toplumundan endüstri toplumuna dönüştüğüne yönelik bir mesaj da verilmek istenilmiştir. Stalin’in ölümünden sonra, S.S.C.B. özelinde gigantomani örneği yapılarda azalma görülmüştür.
Konuya ilişkin olarak Nazi Almanyası’ndaki örnekler incelendiğinde, Hitler’in Nazi rejiminin başarılarının simgesi olarak devasa boyutlarda yapılar inşa edilmesini istediği görülmektedir. Buradaki temel amaç ise, dışarıdan gelecek yabancıları etkilemek ve gelecek nesillere bu yapıları miras olarak bırakmaktır. Hitler’in bu alandaki tutkusu, yapılarla da sınırlı kalmamıştır, savaş alanında verimli olmamalarına ve üretimleri diğer tanklara göre oldukça pahalı olmasına rağmen, aşırı büyük ve ağır tanklar tasarlanması konusunda talimatlar vermiştir. Nazi Almanyası’nda bilinen gigantomani örneği yapılara örnek olarak Atlantik duvarı ve Nurnberg’de inşa edilen Alman Stadyumu (Deutsches Stadion) verilebilir.
Günümüze gelindiğinde ise Kuzey Kore’de gigantomani örneği eserlere sıkça rastlanmaktadır. 60 metre yüksekliğinde ve 50 metre genişliğinde olan Zafer Takı (Arch of Triumph) ile 170 metre yüksekliğindeki Juche Kulesi Kuzey Kore’deki gigantomani örneği yapılar olarak verilebilir. Kuzey Kore’deki gigantomani örneği yapıların ardında yatan temel sebep ise devletin gücünü dış dünyaya kanıtlamaktır.
Sonuç olarak gigantomani özellikle totaliter rejimlerde, devletin gücünü göstermek veya dış dünyaya üstünlük mesajı vermek için büyük yapılar yapmak şeklinde kendini gösteren bir rahatsızlıktır. Bu noktada, özellikle ülkelerin kısıtlı kaynakları, aslında toplumun geneli için ciddi bir fayda sağlamayan devasa yapıların inşa edilmesi uğruna hunharca harcanmaktadır.
Kaynakça:
encyclopedia.com/history/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/gigantomania
en.wikipedia.org/wiki/Gigantomania
Comments
Post a Comment