Baş Ağrisi Neden Olur? Kaçınmamız Gereken Gıdalar!

Baş Ağrısı Neden Olur?
Hem kendimizin muzdarip olduğu, hem de çevremizdekilerden en sık duyduğumuz sağlık şikayetlerinden biri de inatçı baş ağrılarıdır. Baş ağrısı başın herhangi bir noktasında başlayabilir ve başın iç kısmı haricinde, kafa derisini ve yüzü de kapsayabilir.

Birbirinden oldukça farklı sebepler değişik türde ağrılara yol açar. Birkaç saat süren baş ağrılarının yanı sıra birkaç hafta boyunca süren ağrılar da vardır. Tiplerine göre baş ağrıları farklı gruplara ayrılmaktadır.

Baş ağrısı beyindeki veya vücuttaki diğer başka bir hastalıktan dolayı kaynaklanıyorsa(tümör vs) bu ağrı, ‘ikincil baş ağrıları‘ diye sınıflandırılır. Öte yandan baş ağrısı başka hiçbir hastalığa bağlı olmayıp kendisi başlıbaşına bir hastalık olarak ortaya çıkabilir. Başka bir hastalıktan kaynaklanmayan baş ağrıları, ‘birincil baş ağrıları‘ grubunda yer alır. Her ne kadar günlük hayatımızda ayrım yapmaksızın hepsine birden genel tabirde ‘baş ağrısı’ desek de, baş ağrısının migren, gerilim, küme gibi farklı türleri ve farklı nedenleri vardır.

Birincil Baş Ağrıları Neden Olur?

Migren Ağrısı
Migrenin neden ortaya çıktığı henüz tam olarak aydınlatılamamış olsa da, genetik ve çevre faktörlerinin bu tip ağrılarda önemli bir rol oynadığı bilinir. Migren beyin damarlarının çeşitli tetikleyiciler nedeniyle genişleyip tekrar daralmasıyla ortaya çıkan şiddetli baş ağrılarıdır. Kan dolaşımı sorunlarının ve ağrı sinyallerini iletmede önemli bir rolü olan, 5. beyin sinirindeki (trigeminal) değişikliklerin de migrene yol açma ihtimali üzerinde durulur.

Araştırmalar serotonin ve diğer ağrı düzenleyici kimysalların migrenin ortaya çıkmasında etkisi olabileceğini ortaya koymaktadır. Migren sırasında düşük seviyeye inen serotonin kimyasalı, trigeminal sinirinin ‘nöropeptid‘ molekülü salmasına sebep olan bir sinyal gönderir. Nöropeptidler menenje, yani beyin zarına ulaştığında bu durum migrenle ilişkilendiren baş ağrısına yol açar.

Stres, açlık, uykusuzluk, çikolata ve şarap gibi bazı besin türleri, ses veya görüntü gibi duyusal sinyaller, olası migren tetikleyicileridir. Bazı kadınlarda, normal hormon dalgalanmaları da migreni tetikler.

Gerilim Tipi Baş Ağrısı
Gerilim tipi baş ağrısı, boyun ve kafa derisini de içine alabilen bir ağrıdır. Genellikle başın arka tarafında başlayıp öne doğru yayılmaktadır. Omuz, boyun, kafa derisi veya çene kaslarının gerilmesi bu tipteki baş ağrısının başlıca nedenidir. En çok karşılaşılan baş ağrısı olan bu türde, anksiyete, depresyon, stres ya da başın zedelenmesi, kas gerilimine ve baş ağrısına yol açar.

Uzun bir süre boyunca başın sabit bir şekilde tutulduğu, örneğin bilgisayar başında çalışmak gibi aktiviteler gerilim tipi baş ağrısına sebep olabilir. Bu tip baş ağrsının diğer tetikleyicileri aşırı efor sarfetme, kötü uyku pozisyonu, uykusuzluk, diş gıcırdatma, halsizlik, sinüzit, göz yorgunluğu veya öğün atlama olarak sıralanabilir.

Bazı gıdaların da baş ağrısını tetiklediği bilinmektedir. Eski peynirler ve çikolata bu yiyecekler arasındadır. Yiyeceklerin içindeki doğal ya da yapay katkısal maddeler baş ağrısını tetikleyebilir. Alkol ve baş ağrısı her zaman birlikte anılır. Bunların dışında örneğin kahve alışkanlığı olan bir kişi, her gün alışık olduğu miktarda kahve içmediğinde, kafein yoksunluğu nedeniyle baş ağrısı çekebilir.

Ergenlik Dönemi
Yakın bir zamanda ülkemizdeki 12-18 yaş arası gençleri içeren bir araştırma sonucuna göre, bu dönemde pek çok gençte gerilim tipi ve migren tipi baş ağrılarının sıkça ortaya çıktığı görülmüştür. Hormonal değişikliklerin yanı sıra hem psikolojik hem de çevre ile ilgili ilişkilerde yaşanan değişiklikler gençlerin baş ağrılarından şikayet etmesine yol açtığını göstermiştir. Ergenlik dönemi gençler için stresin gayet yoğun olduğu bir dönemdir. Örneğin lise çağında artan sınav stresi ve yoğunlaşan ders programı baş ağrılarını tetikleyebilir.

Küme Baş Ağrısı
Küme baş ağrısı aniden başlar ve kişiyi, gece uykusundan uyandıracak kadar şiddetli olabilir. Ağrı gün içerisinde birkaç kez kendini gösterir ve bu durum aylarca sürebilir. Ardından ağrı aynı şekilde kaybolur ve yine birkaç ay boyunca ortaya çıkmaz. Henüz bu tip ağrıların kesin nedeni bilinmiyor olsa da, bazı bilimadamları bu durumu serotonin ya da histamin salgısının ani salgılanmasıyla bir bağlantısı olduğunu düşünmektedir. Parlak ışıklar, yüksek irtifa, sıcaklık ve fiziksel yorgunluk, küme tipi baş ağrısını tetikleyebilir. Küme baş ağrısı diğer baş ağrısı türlerine göre daha az sıklıkta rastlanan bir ağrıdır.

İkincil Baş Ağrıları Neden Olur?
Yazının başında da belirttiğimiz gibi ikincil baş ağrısı başka bir hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkar. Baş ağrısına neden olan hastalıklardan bazılarını aşağıdaki listede bulabilirsiniz. Daha önce hiç yaşamadığınız türde, şiddetli, sık tekrar eden, enseden başlayan ve ani gelişen baş ağrıları yaşıyorsanız, bu ağrıların altında üzerinde durulması gereken başka bir rahatsızlık yatıyor olabilir.Doktora görünmeniz tavsiye edilir
Yukarıdaki tanıma uyduğunu düşündüğünüz ağrılar mutlaka ciddiye alınmalı ve ihmal edilmemelidir. Baş ağrısıyla birlikte kusma, bulantı, zihin bulanıklığı ve görme bozukluğu gibi şikayetleriniz de varsa, zaman kaybetmeden bir doktora görünmelisiniz. İkincil baş ağrısının altında yatan bazı hastalıklar hayati risk ve önem taşıdıklarından, erken teşhis oldukça önemlidir.

İkincil Baş Ağrılarına Neden Olabilecek Hastalıkları Şu Şekilde Sıralayabiliriz:
Baş ve boyun yaralanmaları
Beyin damar hastalıkları
Beyin sinir hastalıkları
Beyin hastalıkları
Beyin tümörleri
Beyin basıncının yükselmesi
Beyin enfeksiyonları
Sinüzit

Günlük Kronik Baş Ağrıları Neden Olur?
Günlük kronik baş ağrıları, yukarıda sıralanan ve ikincil grup baş ağrılarına neden olarak gösterilen hastalıkların herhangi bir belirtisi olarak ortaya çıkabilir. Ancak diğer bir olasılık da bu ağrıların birincil gruba dahil, herhangi bir hastalıktan kaynaklanmayan ağrılar olmasıdır. Bu durumda vücudunuz ağrı sinyallerine karşı aşırı tepki vermeye başlamış ya da beyninizin ağrıyı bastıran sinyalleri görevini yeterince iyi yapmıyor olabilir.

Başka hastalığa bağlı olmayan ama her gün ortaya çıkan ağrılardan şikayet eden kişilerin çoğunda, çok sık ağrı kesici aldıkları için tekrarlayan baş ağrıları görülür. Ağrı kesiciye alışan vücut, ilaç alınmadığında baş ağrısıyla cevap verir. Haftada 3 günden ve ayda 9 kezden fazla ağrı kesici alıyorsanız, günlük baş ağrıları riskiyle karşı karşıyasınız demektir.Agrı kesici miktarınıza sınır koymalısınız ^.^

Peki Başağrısına sebep olabilecek Gidalar Nelerdir?
Soya sosu:Yemeklere lezzet katmak için kullanılan soya sosu, fernmante edilmiş soya fasülyesinden imal edilir. İçeriğindeki yüksek tuz seviyesi nedeniyle, fazla tüketildiğinde ölüme bile neden olabilir. Özelikle Çin yemeklerinde kullanılan soya sosu baş ağrısına yol açar.

Rafine şeker: Ham şeker beyaz küp şekere dönüştürülürken birçok işlemden geçirilir. Şeker kamışı lifleri, toprak kalıntıları ve bakterilerden arındırılması için, yıkama, kaynatma, filtreleme ve kurutma gibi işlemler uygulanır. Sonra tekrar beyazlatma işleminden geçer; şekerin içindeki vitamin, mineral ve proteinler azalır. Rafine şeker bağışıklık sistemini etkileyerek baş ağrısına neden olur.

 Zeytin: Evet, belki şaşıracaksınız ama zeytin ve zeytin yağı da kimi insanlarda baş ağrısına yol açabiliyor. Zeytin ve zeytinyağı aslında çok şifalıdır fakat çok fazla tüketildiğinde baş ağrısına neden olabilir.

Yıllandırılmış peynirler
Kimi peynir çeşitleri 30 gün, kimileri 6 ay, kimileri daha uzun süre yaşlandırılır
Ne var ki, eski peynirlerin fazla miktarda tüketilmesi yüksek tansiyona, alarjiye ve baş ağrısına yol açabilir.

Yapay Tatlandırıcılar(sakarin vs)
Yapay tatlandırıcılar normal şekere göre daha az kalorilider ve iki kat fazla tat verir.
Yapay tatlandırıcılar, şeker tadı veren kimyasallardan oluşur.Yapay tatlandırıcıların içeriğindeki sakarin kanserden baş ağrısına bir çok sağlık sorununa neden olabilir.
                                                       Etkiye uğramamış sakarin.




Kırmızı şarap
Kırmızı şarap koyu renkteki üzümlerden yapılır. Şarap üretiminde fermantasyon ve yıllandırma işlemleri uygulanır. Kırmızı şarap bağ ağrısına neden olan gıdaların başında gelir!

Yer Fıstığı ve Kabak Çekirdeği
Bilimsel araştırmalara göre yer fıstığı ve kabak çekirdeği bazı insanlarda baş ağrısına neden olabiliyor. Bunun nedeni “Tyramine” maddesi...Fıstık ve çekirdek zaman geçirmek üzere yenilen gıdalardandır. Bu gıdalara karşı alerjiniz olup olmadığını kontrol edin ve yediğinizde başınızın ağrısını farkederseniz bunlardan uzak durun...


Enerji içecekleri: Enerji içecekleri kafein başta olmak üzere bağımlılık yapan maddeler içerir. Yapay tatlandırıcılar ve amino asitler de enerji içeceklerinde buolca bulunur. Yapay tatlandırıcıların baş ağrısına neden olduğunu söylemiştik. Enerji içeceklerinde bol miktarda kimyasal madde de bulunur. Enerji içecekleri kalp çarpıntısına, yüksek tansiyona ve akıl kaybına yol açabilir.

Yağlı yoğurt:Yapılan araştırmalar göstermiştir ki,kandaki yağların oranı fazlaysa,baş ağrısına yol açabilir.Uzmanlar 14 hafta boyunca 64 migren hastası üzerinde araştırma yaptılar ve migren hastalarının yedikleri gıdaları araştırdılar.Araştırmalar sonucunda,gıdalardaki yağın miktarını 20 gr azalttılar ve sonuç olarak başagrısında ciddi azalmalar tespit edildi.Bu nedenle yağlı yoğurt da,kanda yağ seviyesini yükselttiğinden dolayı,bu ürünü sıkça tüketmekten kaçınmalısınız.

Dondurma:263 kişi üzerinde yapılan araştırmanın sonucunda dondurma,baş agrısı yapan ciddi etkenlerin başın da gelmektedir.Özellikle dondırmayı hızlı yemek ve ani tüketim,ciddi başağrılarına sebebiyet vermektedir.Uzmanlara göre dondurma,migrene neden olmaz ancak ani ağrı yaratabilir,bu nedenle yavaş tüketilmelidir.

Çikolata:Uzmanlar 84 hasta üzerinde yaptıkları incelemelerde çikolata yiyen hastaların çok daha çabuk bir şekildeağrı hissettiklerini tespit etmişlerdir.Bu nedenle çikolatayı çok sık aralıklarla yemekten kaçınmalısınız.

Kilonuza dikkat edin:Artı kilo,hep vücudumuza ek yük olmuştur.Bu nedenle de bazı hastalıkların oluşmasına zemin hazırlamıştır.Kilolu insanlar üzerinde yapılan araştırmalar sonucunda,zayıf insanlara nazaran kiloluların daha çabuk ağtıya duyarlı oldukları ortaya çıkmıştır


Kaynaklar
MayoClinic.com: Chronic Daily Headaches
Univerisity of South Florida: Headaches
University of Maryland Medical Center: Headache Overview
Medline Plus: Headache
American College of Physicians: Headaches
Türk Nöroloji Derneği
National Institute of Neurological Disorders and Stroke: Headache

Comments